Czek to niemal nieznany w Polsce środek płatniczy. Większość Polaków zetknęła się z tym terminem, oglądając amerykańskie seriale lub… pracując na Wyspach Brytyjskich. W UK czeki są powszechne i często to przy ich pomocy pracodawcy wypłacają pracownikom tygodniówki. Z realizacją czeku na Wyspach nie ma więc żadnego problemu. Gorzej, gdy emigrant zechce wypłacić pieniądze w Polsce, np. po otrzymaniu czeku pocztą po powrocie do ojczyzny. Jak zrealizować w Polsce czek w funtach? Wszystkiego dowiesz się z naszego poradnika.

aktualizacja: 27.09.2018

Czym właściwie jest czek?

Czek to po prostu rodzaj dokumentu płatniczego, który zawiera tzw. bezwarunkowe polecenie zapłaty wskazanej sumy pieniędzy okazicielowi. Czyli: masz czek, przychodzisz do banku, a kasjer powinien wymienić go na gotówkę. No właśnie – powinien. Do tego jeszcze wrócimy.

czek w polsce

Czeki mają oczywiście termin ważności – określają to przepisy obowiązujące w danym kraju. Ważność czeku może też wskazać jego wystawca. Jeśli tego nie zrobił, to w Polsce sprawa wygląda następująco:

  • Czek jest ważny przez 20 dni od dnia jego wystawienia,
  • Czek zachowuje ważność przez 70 dni, jeśli został wystawiony poza Europą.

W Wielkiej Brytanii czeki bez wskazanej daty zachowują ważność aż przez 6 miesięcy od dnia wystawienia, natomiast w Irlandii przez 3 miesiące.

Czek musi zawierać kilka podstawowych informacji, czyli: datę i miejsce wystawienia, kwotę, imię i nazwisko okaziciela oraz podpis wystawcy. W przypadku braku którejkolwiek z tych informacji bank ma prawo odmówić realizacji.

Dwie formy realizacji czeku

Czek można zrealizować na dwa sposoby:

  • W formie inkasa – wówczas bank bierze go niejako w depozyt, sprawdza, czy bank wystawcy pokryje deklarowaną płatność i dopiero wtedy realizuje polecenie wypłaty.
  • W formie skupu– polecenie wypłaty jest realizowane od ręki, czyli okaziciel dostaje od razu gotówkę.

Skąd masz wiedzieć, w jakiej formie zostanie zrealizowany Twój czek? To już zależy od polityki konkretnego banku. W Polsce w większości przypadków spotkasz się z opcją inkasa. Skup realizuje praktycznie tylko bank PKO BP, ale też nie w przypadku każdego czeku. Ta procedura może zostać zastosowana tylko w sytuacji, gdy czek jest zgodny ze wzorcem, czyli wystawca ma konto w banku partnerskim, a stan czeku nie budzi żadnych wątpliwości kasjera.

Jeśli jest inaczej, to zawsze licz się z opcją realizacji czeku w inkaso. Żaden kasjer nie zaryzykuje sytuacji, w której miałoby się okazać, że wystawca np. wystawił czek bez pokrycia, bo wówczas konsekwencje finansowe spadną właśnie na pracownika.

jak zrealizować czek

Problematyczne inkaso

Nie chcemy bawić się we wróżbitów, ale musisz się przygotować na to, że chcąc zrealizować czek w funtach w Polsce, otrzymasz propozycję przyjęcia go w inkaso. Z czym to się wiąże? Przede wszystkim z bardzo długim oczekiwaniem na realizację. W praktyce może to trwać od 3 tygodni do nawet… 3 miesięcy. Wszystko zależy od tego, jak sprawnie pójdzie bankowi ustalenie pokrycia czeku.

Z tego punktu widzenia przyjęcie czeku od brytyjskiego pracodawcy i próba jego zrealizowania w Polsce jest mało korzystna. Nie zapominajmy o jeszcze jednej istotnej kwestii, mianowicie o…

Kosztach transakcji

Żaden polski bank nie zaoferuje Ci bezpłatnej realizacji czeku. PKO BP robi wyjątek wyłącznie dla czeków wystawionych przez firmy Money Express i Polonez. W pozostałych przypadkach trzeba płacić – i to sporo!

W PKO BP koszt obsługi czeku w ramach inkaso wynosi 1% kwoty wypłaty (nie mniej niż 25 złotych i nie więcej niż 500 złotych). Do tego dochodzą koszty przesyłek pomiędzy bankami, koszty banków trzecich i aż 85 złotych opłaty dodatkowej dla osób, które nie posiadają konta w PKO BP. Jeśli czek ma być zrealizowany w formie skupu, to prowizja wynosi już 1,5% (nie więcej niż 1000 złotych).

Realizację zagranicznych czeków w Polsce deklarują także:

  • BGŻ – prowizja wynosi 0,50% wartości czeku (minimum 12 złotych, maksymalnie 200 złotych) + 15 zł za obsługę pocztową. Opcja jest dostępna wyłącznie dla posiadaczy konta w banku przez okres minimum 6 miesięcy.
  • BZ WBK – ten bank także obsłuży wyłącznie osobę posiadającą w nim rachunek osobisty. W przypadku czeków w kwocie powyżej 3000 dolarów oferowana jest tylko opcja inkasa (prowizja wynosi 0,15%, minimum 150 złotych, maksymalnie 500 złotych). W przypadku czeku do 3000 dolarów dostępne są opcje rozrachunku z regresem (opłata 30 złotych) lub skróconego rozrachunku z regresem (50 złotych).
  • Bank Millenium– ponownie, jedyną opcją realizacji czeku jest posiadanie konta w banku. Dopuszczalna jest tylko opcja inkasa z prowizją 0,5% (minimum 50 złotych).

Pozostałe banki nie informują o możliwości realizacji czeków zagranicznych, choć to może się zmieniać, dlatego zachęcamy, abyś zapytał o taką opcję w banku, w którym masz polskie konto osobiste.

czek z uk jak wypłacic

Anulowanie czeku z UK

Wiedząc, że w Polsce są problemy z realizacją czeku w funtach, możesz poprosić brytyjskiego pracodawcę o anulowanie polecenia wypłaty i przelanie Ci pensji na konto w UK. Pracodawcy niestety niechętnie na to przystają, bo opcja z czekami jest dla nich po prostu wygodniejsza.

Pamiętaj!

Czeki są w UK tak powszechne, że możesz otrzymać go nawet z HMRC jako zwrot podatku! Wówczas w celu anulowania czeku i przelania środków na konto musisz zwrócić się z wnioskiem bezpośrednio do HMRC.

Jeśli nadal przebywasz w UK, możesz wybrać najprostszą i najtańszą opcję. Po prostu zrealizuj czek w banku w Wielkiej Brytanii, wpłać pieniądze na swoje brytyjskie konto, a następnie prześlij je do Polski przez EasySend – na rachunek w PL lub na pocztę, gdzie może je odebrać np. rodzic. Aby uniknąć wysokich kosztów operacji, skorzystaj z opcji szybkiego przelewu z gwarancją najkorzystniejszego kursu funta do złotego.